Celem Flotylli Wolności jest doprowadzenie do zakończenia nielegalnej blokady Strefy Gazy oraz pomoc humanitarna i w odbudowie dla jej mieszkańców.
Izrael okupuje Strefę Gazy od 1967 r.
Zgodnie z prawem międzynarodowym, w tym międzynarodowym prawem humanitarnym, Izrael jako siła okupacyjna zobowiązany jest administrować Gazą, w tym jej wodami morskimi (12 milami morskimi wzdłuż wybrzeża). Niemal całkowicie szczelna blokada Strefy Gazy oznacza zbiorową odpowiedzialność narzuconą całej cywilnej ludności, co stanowi pogwałcenia artykułu 33 Czwartej Konwencji Genewskiej1.
W raporcie wydanym przez misję ONZ dla zbadania faktów związanych z konfliktem w Gazie (raport Goldstone’a) stwierdza, że rozpoczęta w czerwcu 2007 r. blokada stanowi zbrodnię przeciwko ludzkości. Siła okupacyjna ma obowiązek zapewnić pomoc humanitarną okupowanej ludności (art. 55 Czwartej Konwencji Genewskiej2), a w przypadku, gdy tego nie czyni czy jest do tego niezdolna, zobowiązana jest umożliwić to innym (art. 59 Czwartej Konwencji Genewskiej, nie przewidujący wyjątku w wypadku blokady3).
Jako naród okupowany, Palestyńczycy mają prawo domagać się pomocy humanitarnej (art. 30 Czwartej Konwencji Genewskiej4).
Społeczność międzynarodowa ma w związku z tym prawo do dostarczania wsparcia humanitarnego. Wszystkie państwa mają obowiązek umożliwić wolny dostęp do takiej pomocy humanitarnej oraz zagwarantować bezpieczne jej dostarczenie. Sekretarz Generalny ONZ i wielu przywódców światowych wzywało Izrael do zniesienia blokady, brakowało im jednak woli politycznej do wcielenia w czyn ich apeli, co pozwala Izraelowi na bezkarne łamanie prawa międzynarodowego.
Jeśli państwa nie zdołają wypełnić zobowiązań zgodnie z międzynarodowymi prawami człowieka i prawem humanitarnym, to dokonanie tego spada na barki społeczeństwa obywatelskiego.
Międzynarodowe prawo humanitarne zakazuje sile okupacyjnej nakładania blokad, w tym blokad morskich, wskutek których ludność cywilna nie może zaopatrzyć się w niezbędne do przeżycia dobra (art. art. 17 i 24 Czwartej Konwencji Genewskiej5).
Zgodnie z „Podręcznikiem z San Remo na temat prawa międzynarodowego mającego zastosowanie podczas konfliktów zbrojnych na morzu” (12.06.1994) ustanawianie blokady jest zakazane jeśli szkody dla ludności cywilnej są niewspółmierne wobec konkretnego i bezpośredniego celu militarnego, jaki ma zapewnić blokada6. Izraelska blokada Strefy Gazy, w tym blokada morska, z natury swej ma za cel karanie i w nieproporcjonalny sposób pozbawia ludność cywilną środków niezbędnych jej do przeżycia. Zatem, w szczególności wobec potwornej sytuacji humanitarnej w Strefie Gazy, blokada jest nielegalna.
Chociażby odmówić uznania Strefy Gazy za terytorium okupowane, Izrael ma wciąż obowiązek ułatwiać niezakłócone dostawy dóbr. Nawet izraelski Najwyższy Sąd Sprawiedliwości stwierdził, że strona w konflikcie nie ma prawa odmawiać transferu żywności i podstawowych dóbr humanitarnych, niezbędnych dla przeżycia ludności cywilnej7.
Osoby uczestniczące w akcjach pomocy to cywile, wobec czego strony konfliktu muszą je respektować i chronić. Okręty, na których pokładzie znajdują się cywile, nie mogą nigdy stać się obiektem ataku.
Flotylla Wolności powołuje się na cztery zasady pomocy humanitarnej: człowieczeństwo, bezstronność, neutralność i niezależność. Nie stanowi żadnego zagrożenia dla bezpieczeństwa Izraela. Załadowane na statki cargo ma z natury swej charakter humanitarny (lekarstwa, sprzęt medyczny, materiały budowlane, środki schronienia takie jak domy z prefabrykatów, książki i dokumenty dotyczące praw człowieka). Pasażerowie statków to obrońcy praw człowieka i pracownicy humanitarni, zaangażowani w akcje pomocowe. Wszystkie statki przeszukano w portach, z których wyruszyły. Żadne z dóbr i osób na pokładzie nie stanowią zagrożenia dla bezpieczeństwa Izraela, nikt nie angażuje się w nielegalną działalność. Pomoc zostanie dostarczona pokojowymi środkami organizacjom humanitarnym w Gazie. Ponieważ Flotylla Wolności wiezie pomoc humanitarną, niezbędną dla przeżycia ludności cywilnej, pracowników humanitarnych i obrońców praw człowieka, należy zapewnić jej bezpieczne dotarcie do Strefy Gazy.
1 „Żadna osoba podlegająca ochronie nie może być karana za czyn, którego nie popełniła osobiście. Kary zbiorowe jak również wszelkie środki zastraszenia lub terroryzowania są wzbronione. Rabunek jest wzbroniony. Środki odwetowe w stosunku do osób podlegających ochronie i ich mienia są wzbronione” (art. 33 Czwartej Konwencji Genewskiej).
2 „Mocarstwo okupacyjne ma obowiązek zapewnienia w miarę wszystkich swoich możliwości zaopatrzenia ludności w żywność i środki lecznicze; powinno ono zwłaszcza sprowadzać żywność, zapasy lecznicze i wszelkie inne konieczne artykuły, jeżeli zasoby terytorium okupowanego są niedostateczne” (art. 55 Czwartej Konwencji Genewskiej).
3 „Jeżeli ludność terytorium okupowanego lub część tej ludności jest niedostatecznie zaopatrzona, Mocarstwo okupacyjne zgodzi się na przeprowadzenie akcji pomocy na rzecz tej ludności i ułatwi tę akcję w miarę wszystkich swoich możliwości. Akcje te, które mogą być podejmowane przez Państwo lub przez bezstronne organizacje humanitarne, jak Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża, polegać będą zwłaszcza na przesyłaniu żywności, środków leczniczych i odzieży. Wszystkie umawiające się Państwa powinny zezwolić na wolny przewóz tych przesyłek i zapewnić im ochronę” (art. 59 Czwartej Konwencji Genewskiej).
4 Osoby podlegające ochronie będą korzystały z wszelkich ułatwień w zwracaniu się do Mocarstwopiekuńczych, Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża, krajowego Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża (Czerwonego Półksiężyca, Czerwonego Lwa i Słońca) w kraju, w którym się znajdują, jak również do każdej organizacji, która może im przejść z pomocą.
Te różne organizacje otrzymają w tym celu wszelkie ułatwienia ze strony władz w granicach określonych przez konieczności wojskowe lub wymagania bezpieczeństwa. Poza odwiedzinami delegatów Mocarstw opiekuńczych lub Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża przewidzianymi w art. 143 Mocarstwa zatrzymujące lub okupacyjne ułatwią w miarę możności odwiedzanie osób podlegających ochronie przez przedstawicieli innych instytucji, które będą sobie tego życzyły, a których celem jest niesienie tym osobom pomocy duchowej lub materialnej” (art. 30 Czwartej Konwencji Genewskiej).
5 „Strony w konflikcie dążyć będą do zawarcia porozumień lokalnych w sprawie ewakuacji rannych, chorych, kalek, starców, dzieci i położnic ze strefy oblężonej lub otoczonej, jak również w sprawie dopuszczenia do tej strefy duchownych wszystkich wyznań oraz personelu i sprzętu sanitarnego” (art. 17 Czwartej Konwencji Genewskiej). „Strony w konflikcie podejmą niezbędne środki w celu uniknięcia pozostawienia własnemu losowi dzieci poniżej 15 lat, które zostały osierocone lub oddzielone od swych rodzin na skutek wojny, oraz w celu ułatwienia we wszelkich okolicznościach ich utrzymania, wykonywania przez nie praktyk religijnych i ich kształcenia. To ostatnie będzie w miarę możności powierzane osobom o tych samych tradycjach kulturalnych.
Za zgodą Mocarstwa opiekuńczego, jeżeli ono istnieje, Strony w konflikcie ułatwią przyjęcie tych dzieci przez kraj neutralny na czas trwania konfliktu, jeżeli będą posiadały gwarancje, że zasady wymienione w ustępie 1 będą przestrzegane.
Ponadto Strony dołożą wszelkich koniecznych starań, aby wszystkie dzieci poniżej lat 12 mogły być rozpoznane przez zaopatrzenie ich w tabliczki tożsamości lub w inny sposób” (art. 24 Czwartej Konwencji Genewskiej).
6 Rozdział 102(b)
7 Najwyższy Sąd Sprawiedliwości, 9132/07, al-Basjuni i in. przeciwko premierowi Izraela i in., 27.01.2008.
